Wat een goed leven is, is voor ieder mens anders. Dat hangt af van wat je nodig hebt om je lekker in je vel te voelen. Of je een goed leven ervaart heeft ook te maken met je prikkelbalans. En natuurlijk met hoe je leven er uitziet. Hoe gelukkig ben je met de dingen die je doet, met wie je samen bent, met je gezondheid? Je prikkelgevoeligheid heeft invloed op hoe je je leven op deze punten ervaart.
kenmerken van een goed leven
In het kort: in dit artikel beschrijven we wat we bedoelen met een goed leven aan de hand van de domeinen die Schalock onderscheidt voor kwaliteit van bestaan. We vatten deze samen in drie onderdelen en beschrijven die aan de hand van de ervaringskennis die is opgedaan in het onderzoeksproject De Sensatie van een Goed Leven.
wat een goed leven kenmerkt
We onderscheiden in dit artikel drie onderdelen van een goed leven. Deze zijn gebaseerd op de acht domeinen van kwaliteit van bestaan volgens Schalock.
Of je een goed leven hebt en lekker in je vel zit heeft vaak te maken met hoe je je leven ervaart op de volgende drie onderdelen:
- zelf bepalen wat je doet
- contacten met anderen
- hoe je je voelt (gezondheid en welbevinden)
Een optimale prikkelbalans is belangrijk om ‘een goed leven’ te kunnen ervaren op deze drie onderdelen. Voor mensen met autisme en een verstandelijke beperking staan hun beperkingen en een andere prikkelverwerking ‘een goed leven’ nog te vaak in de weg.
De domeinen van kwaliteit van bestaan volgens Schalock worden in de verstandelijk gehandicaptenzorg veel gebruikt als visie op wat belangrijk is voor een goed leven voor cliënten.
drie onderdelen van een goed leven:
over prikkelbalans en een goed leven
Hoe je dagelijkse prikkels zoals smaken, geuren, geluiden en beelden opvangt en verwerkt heeft invloed op hoe je je leven ervaart. Met name je mate van prikkelgevoeligheid speelt hierbij een rol.
Als je bijvoorbeeld snel overspoeld raakt door prikkels (overprikkeling), of je juist te weinig uitgedaagd voelt (onderprikkeling), dan verlopen contacten met anderen moeizamer.
Je bent dan onvoldoende alert (slaperig, apathisch) of juist extreem alert (hyper, in ‘overlevingsstand’). Daardoor voel je je niet fijn en heb je je eigen gedrag en reacties minder onder controle. Communiceren wordt dan lastiger omdat je minder goed duidelijk kunt maken wat je wilt. Dit maakt leren en reageren moeilijk. Een andere prikkelgevoeligheid kan zo de kwaliteit van je leven beperken.
“gedurende de dag stapelen prikkels zich op.
In de verschillende ervaringsverhalen op sensonate.nl lees je hoe overprikkeling of onderprikkeling iemands leven kunnen beïnvloeden. Hierbij vind je ook tips om daarmee om te gaan.