Uit verschillende onderzoeken blijkt dat muziek een krachtig positief effect kan hebben op de prikkelbalans van mensen met autisme. Muziek heeft met name een positief effect op sociaal gedrag, communicatie en concentratie (alertheid). Ook muziek in combinatie met beweging lijkt positief te werken. Muziek kan ingezet worden voor mensen met autisme van alle leeftijden en niveaus.

muziek als hulpmiddel bij prikkelbalans

In het kort: de methodes die in dit artikel worden genoemd zijn afkomstig uit het netwerk van onderzoeksproject De Sensatie van een Goed Leven.

voorbeelden van muziek in de zorg

Onderzoek naar de inzet van muziek in de begeleiding van mensen met autisme laat zien dat muziek met name positieve invloed heeft op alertheid en op sociale interactie. Hieronder een aantal voorbeelden van de toepassing van muziek in de zorg aan mensen met autisme in Nederland. Dit kan in een groep of in een één op één situatie. We beschrijven hieronder voor deze methodes:

  • wat de methode inhoudt;
  • voor welke doelgroep deze geschikt is;
  • door wie te gebruiken;
  • links naar bronnen met meer informatie.

voorbeelden van de inzet van muziek in de autismezorg:

Zorginstelling Philadelphia gelooft in de kracht van muziek. Daarom is de methodiek Muziek werkt zo! ontwikkeld waarmee je muziek kunt inzetten in de zorg en begeleiding van mensen met een verstandelijke beperking. Muziek maakt bij Philadelphia vanzelfsprekend deel uit van het dagelijks leven. En daarnaast wordt muziek gericht ingezet voor ondersteuning bij bepaalde hulpvragen. De methode Muziek werkt zo! werkt vanuit de verschillende functies van muziek zoals o.a.

  • aandacht en alertheid vergroten
  • contact versterken
  • stemming beïnvloeden
  • zeggenschap en zelfstandigheid beïnvloeden

Wanneer je een functie (=doel waarvoor je muziek wilt inzetten) gekozen hebt kun je in de module kiezen voor een doelgroep zoals o.a. autisme, zintuiglijke problematiek of verstandelijke beperking. Lees hier meer over deze methode Muziek werkt zo!

Stichting Papageno is opgericht door Jaap en Aaltje van Zweden. De stichting biedt muziektherapie aan kinderen met autisme aan huis. Muziek wordt hier gebruikt als ingang om contact te maken met elkaar in een veilige sfeer, en om samen plezier te ervaren. Muziek is daar zo geschikt voor omdat het een taal is die iedereen begrijpt en die niemand veroordeelt. Dat maakt het contact minder beladen én minder ingewikkeld. Bovendien is muziek maken gewoon leuk en ontspannend. De muziektherapeuten maken gebruik van instrumenten (djembé, keyboard, gitaar), de stem, improvisatie, muzikale spelvormen en bestaande muziek. Meer  informatie en aanmelden: papageno.nl/muziektherapie

Mathieu Pater is coördinator muziektherapie bij Stichting Papageno. Hij deed onderzoek naar de werkzame elementen van muziektherapie bij kinderen met autisme, met volledige steun van de Hersenstichting. Uit dit onderzoek blijkt dat muziektherapie verschillende positieve effecten heeft op het sociale gedrag en de communicatie van deze kinderen. Door met muziek te variëren in vorm en communicatie kun je aansluiten bij wat een kind aanspreekt, en het tegelijkertijd uitdagen om iets nieuws te leren. Lees hier meer over de resultaten van het onderzoek van Mathieu Pater. 

De beweegliedjes is een muziekwerkwijze ontwikkeld door muziektherapeute Jitske Draijer. Het zijn korte liedjes, bedoeld om samen te zingen. Dit kan één-op-één of in een groep. De bedoeling is om samen de tekst te zingen en met meerdere zintuigen te beleven waar het liedje over gaat. Door op deze manier de zintuigen te stimuleren, kun je lichaamsbesef versterken en alertheid verhogen. Dit zijn belangrijke voorwaarden om ontwikkeling mogelijk te maken en te kunnen spelen en leren. Je kunt enkele liedjes gratis uitproberen, daarnaast zijn er verschillende abonnementen mogelijk.
Lees meer https://www.debeweegliedjes.nl/